 |
||||||
 |
||||||
|
||||||
USTAWA Prawo przewozowe |
||||||
|
USTAWA z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe. (tekst jednolity) Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. 1. (1) Ustawa reguluje przewóz osób i rzeczy, wykonywany odpłatnie na podstawie umowy, przez uprawnionych do tego przewoĽników, z wyj±tkiem transportu morskiego, lotniczego i konnego. 2. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do przewozu nieodpłatnego wykonywanego przez przewoĽnika. 3. Przepisy ustawy stosuje się do przewozów międzynarodowych, jeżeli umowa międzynarodowa nie stanowi inaczej. Art. 2. (2) 1. PrzewoĽnik jest obowi±zany podać do publicznej wiadomo¶ci zakres swojego działania, a w szczególno¶ci adresy punktów odprawy i sposób zawierania umowy przewozu. 2. PrzewoĽnik wykonuj±cy regularne przewozy osób jest obowi±zany w szczególno¶ci podać do publicznej wiadomo¶ci rozkład jazdy ¶rodków transportowych przez zamieszczenie informacji na wszystkich dworcach i przystankach wymienionych w rozkładzie jazdy. 3. PrzewoĽnicy wykonuj±cy regularne przewozy osób s± obowi±zani do okresowej aktualizacji i publikowania informacji o wykonywanej komunikacji. Art. 3. 1. W zakresie podanym do wiadomo¶ci publicznej przewoĽnik jest obowi±zany do przewozu osób i rzeczy. 2. PrzewoĽnik jest obowi±zany użyć ¶rodków transportowych odpowiednich do danego przewozu. Art. 4. PrzewoĽnik może wydawać regulaminy okre¶laj±ce warunki obsługi podróżnych, odprawy oraz przewozu osób i rzeczy. Art. 5. PrzewoĽnik może powierzać wykonanie przewozu innym przewoĽnikom na całej przestrzeni przewozu lub jej czę¶ci, jednakże ponosi odpowiedzialno¶ć za ich czynno¶ci jak za swoje własne. Art. 6. 1. Przewóz może być wykonywany przez kilku przewoĽników tej samej lub różnej gałęzi transportu na podstawie jednej umowy przewozu i jednego dokumentu przewozowego; odpowiedzialno¶ć przewoĽników jest solidarna. 2. W sprawach nie uregulowanych odrębnie stosuje się przepisy obowi±zuj±ce przewoĽnika na przestrzeni wykonywanego przez niego przewozu. 3. PrzewoĽnik, który zapłacił odszkodowanie, ma roszczenie zwrotne do przewoĽnika ponosz±cego odpowiedzialno¶ć za okoliczno¶ci, z których szkoda wynikła. Jeżeli okoliczno¶ci tych ustalić nie można, odpowiedzialno¶ć ponosz± wszyscy przewoĽnicy stosownie do wysoko¶ci przypadaj±cego im przewoĽnego; od odpowiedzialno¶ci jest wolny przewoĽnik, który udowodni, _e szkoda nie powstała w czasie wykonywania przez niego przewozu. Art. 7. PrzewoĽnik jest zwolniony od obowi±zku przewozu, jeżeli: 1) zachodz± uniemożliwiaj±ce przewóz okoliczno¶ci, których przewoĽnik nie mógł unikn±ć ani zapobiec ich skutkom, 2) klient nie zastosował się do przepisów przewozowych, 3) ze względu na przedmiot przewozu nie ma możliwo¶ci jego wykonania przy użyciu posiadanych ¶rodków i urz±dzeń transportowych. Art. 8. 1. Obowi±zek przewozu może być ograniczony przez: 1) ministra wła¶ciwego do spraw transportu, a w odniesieniu do wojewódzkiego, powiatowego albo gminnego transportu zbiorowego odpowiednio przez wojewodę, starostę, wójta albo burmistrza (prezydenta miasta) - ze względu na potrzeby obronno¶ci lub bezpieczeństwa państwa b±dĽ w wypadku klęski żywiołowej, 2) przewoĽnika - w razie klęski żywiołowej, przerwy w eksploatacji, szczególnych trudno¶ci spowodowanych przez klienta, z przyczyn ekonomicznych, których przewoĽnik nie mógł przewidzieć, jak równie_ z uwagi na bezpieczeństwo ruchu za zgoda i na warunkach ustalonych przez: a) ministra wła¶ciwego do spraw transportu albo wojewodę - w odniesieniu do przewoĽników, wobec których odpowiednio minister albo wojewoda pełni funkcje organu założycielskiego, b) ministra wła¶ciwego do spraw Skarbu Państwa - w odniesieniu do przewoĽników, wobec których minister pełni funkcje organu założycielskiego albo wykonuje uprawnienia z akcji lub udziałów, c) marszałka województwa albo starostę - w odniesieniu do przewoĽników, wobec których odpowiednio zarz±d województwa albo powiatu wykonuje uprawnienia z akcji lub udziałów, d) (3) organ wykonawczy gminy lub powiatu - w odniesieniu do odpowiednio gminnego lub powiatowego transportu zbiorowego. Zgoda nie jest wymagana, jeżeli ograniczenie obowi±zku przewozu następuje na okres nie dłuższy ni_ 7 dni. 2. Ograniczenia mog± polegać na całkowitym lub czę¶ciowym zawieszeniu przewozu, wył±czeniu z przewozu okre¶lonych kategorii przesyłek, relacji przewozowych lub punktów odprawy, zawieszeniu przewozu we wskazanych dniach albo uzależnieniu przewozu od spełnienia okre¶lonych warunków. 3. Ograniczenia przewozu podaje się do wiadomo¶ci publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty. Art. 9. 1. Minister wła¶ciwy do spraw transportu może nałożyć na przewoĽnika obowi±zek zawarcia umowy o wykonanie zadania przewozowego, jeżeli jest to niezbędne ze względu na potrzeby obronno¶ci lub bezpieczeństwa państwa b±dĽ w przypadku klęski żywiołowej. 2. W przypadku klęsk żywiołowych obowi±zek, o którym mowa w ust. 1, może nałożyć odpowiednio wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta lub marszałek województwa. 3. W wypadkach okre¶lonych w ust. 1 i 2 organ nakładaj±cy obowi±zek zapewnia przewoĽnikowi ¶rodki finansowe niezbędne do wykonania nałożonego zadania lub wskazuje podmiot, który na podstawie umowy z przewoĽnikiem zapewni ¶rodki finansowe na wykonanie tego zadania. Art. 9a. (4) W przypadku wyst±pienia poważnych zakłóceń na rynku usług przewozowych w żegludze ¶ródl±dowej, w tym nadmiernej podaży usług przewozowych, minister wła¶ciwy do spraw transportu może, w drodze rozporz±dzenia, wprowadzić ograniczenia w przewozie rzeczy w żegludze ¶ródl±dowej, okre¶laj±c czas ich obowi±zywania oraz zakres przedmiotowy lub terytorialny ich stosowania, bior±c pod uwagę ¶rodki podjęte przez Komisje Europejska na podstawie wła¶ciwych przepisów Unii Europejskiej. Art. 10. (skre¶lony). Art. 11. 1. PrzewoĽnik jest obowi±zany podać do publicznej wiadomo¶ci, w sposób zwyczajowo przyjęty, ustalone lub stosowane przez niego taryfy lub cenniki. 2. PrzewoĽnik zapewnia zainteresowanym bezpłatny wgl±d do obowi±zuj±cych go przepisów przewozowych. Art. 11a. 1. PrzewoĽnik wykonuj±cy regularne przewozy międzynarodowe w transporcie kolejowym lub drogowym jest obowi±zany do uzgadniania z wła¶ciwym miejscowo organem celnym rozkładów jazdy ¶rodków przewozowych, a zwłaszcza czasu i miejsca przekroczenia przez te ¶rodki granicy państwowej oraz czasu ich postoju w przej¶ciach granicznych. 2. (5) W międzynarodowej żegludze ¶ródl±dowej obowi±zek, o którym mowa w ust. 1, ci±ży na podmiotach zarz±dzaj±cych granicznymi przej¶ciami rzecznymi. 3. (6) W międzynarodowej żegludze ¶ródl±dowej oraz międzynarodowym transporcie kolejowym podmioty wymienione w ust. 1 i 2 obowi±zane s± do niezwłocznego powiadomienia wła¶ciwych miejscowo organów celnych o wszystkich wypadkach przekraczania granicy przez ¶rodki przewozowe poza rozkładem jazdy.
Art. 12. (7) (uchylony). Rozdział 2 Przewóz osób i przesyłek bagażowych Art. 13. (skre¶lony). Art. 14. 1. PrzewoĽnik jest obowi±zany do zapewnienia podróżnym odpowiednich warunków bezpieczeństwa i higieny oraz wygody i należytej obsługi. 2. PrzewoĽnik powinien podejmować działania ułatwiaj±ce korzystanie ze ¶rodków transportowych, punktów odprawy, przystanków i peronów osobom niepełnosprawnym, w tym równie_ poruszaj±cym się na wózkach inwalidzkich. Art. 15. 1. Podróżny jest obowi±zany do przestrzegania przepisów porz±dkowych obowi±zuj±cych w transporcie. 2. Osoby zagrażaj±ce bezpieczeństwu lub porz±dkowi w transporcie mog± być nie dopuszczone do przewozu lub usunięte ze ¶rodka transportowego. 3. Osoby uci±żliwe dla podróżnych lub odmawiaj±ce zapłacenia należno¶ci za przewóz mog± być usunięte ze ¶rodka transportowego, chyba że naruszałoby to zasady współżycia społecznego. 4. Minister wła¶ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem wła¶ciwym do spraw administracji publicznej może okre¶lić, w drodze rozporz±dzenia, przepisy porz±dkowe zwi±zane z przewozem osób i bagażu ¶rodkami transportu publicznego, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6. 5. W odniesieniu do gminnego transportu zbiorowego oraz przewozów osób i bagażu taksówkami przepisy porz±dkowe okre¶la rada gminy, a na terenie miasta stołecznego Warszawy - Rada miasta stołecznego Warszawy. 6. W odniesieniu do powiatowego transportu zbiorowego przepisy porz±dkowe okre¶la rada powiatu, a w odniesieniu do wojewódzkiego transportu zbiorowego - sejmik województwa. 7. Rada gminy (Rada miasta stołecznego Warszawy) może wprowadzić obowi±zek stosowania dodatkowych oznaczeń i dodatkowego wyposażenia technicznego w odniesieniu do taksówek. Art. 16. 1. Umowę przewozu zawiera się przez nabycie biletu na przejazd lub spełnienie innych okre¶lonych przez przewoĽnika warunków dostępu do ¶rodka transportowego, a w razie ich nieustalenia - przez samo zajęcie miejsca w ¶rodku transportowym. 2. W bilecie na przejazd okre¶la się wysoko¶ć należno¶ci za przejazd oraz dane potrzebne do ustalenia zakresu uprawnień podróżnego. Art. 17. 1. Podróżny może zmienić umowę przewozu lub odst±pić od niej przed rozpoczęciem podróży albo w miejscu zatrzymania ¶rodka transportowego na drodze przewozu. 2. Zmiana umowy przewozu może dotyczyć: 1) terminu odjazdu, 2) miejscowo¶ci przeznaczenia, 3) klasy ¶rodka transportowego. 3. W celu dokonania zmian, o których mowa w ust. 2, podróżny powinien uzyskać od przewoĽnika odpowiednie po¶wiadczenie oraz ewentualnie otrzymać zwrot lub dopłacić różnice należno¶ci. 4. Podróżnemu, który odst±pił od umowy przewozu albo którego na podstawie art. 15 nie dopuszczono do przewozu lub usunięto ze ¶rodka transportowego, przysługuje zwrot należno¶ci stosowny do nie wykorzystanego ¶wiadczenia przewozowego po potraceniu czę¶ci należno¶ci (odstępnego). Potracenia nie stosuje się, jeżeli podróżny odst±pi od umowy przewozu z przyczyn występuj±cych po stronie przewoĽnika. 5. Przepisy ust. 1-4 nie dotycz± komunikacji komunalnej. Art. 18. 1. Jeżeli przed rozpoczęciem przewozu lub w czasie jego wykonywania zaistniej± okoliczno¶ci uniemożliwiaj±ce jego wykonanie zgodnie z tre¶ci± umowy, przewoĽnik jest obowi±zany niezwłocznie powiadomić o tym podróżnych oraz zapewnić im bez dodatkowej opłaty przewóz do miejsca przeznaczenia przy użyciu własnych lub obcych ¶rodków transportowych (przewóz zastępczy). 2. W razie przerwy w ruchu lub utraty poł±czenia przewidzianego w rozkładzie jazdy, podróżnemu przysługuje zwrot należno¶ci za cały przerwany przejazd, a ponadto może on bezpłatnie powrócić do miejsca wyjazdu, chyba że przewoĽnik nie ma możliwo¶ci zorganizowania takiego przewozu. 3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przejazdów odbywanych na podstawie biletów uprawniaj±cych do przejazdów wielokrotnych oraz w zbiorowej komunikacji komunalnej. Art. 19. Umowę grupowego przewozu osób zawiera z przewoĽnikiem organizator takiego przewozu, zwany dalej "organizatorem". Art. 20. (skreslony). Art. 21. W grupowym przewozie osób do obowi±zków organizatora należy nadzór nad przestrzeganiem przez uczestników przewozu grupowego przepisów porz±dkowych; organizator i uczestnik ponosz± odpowiedzialno¶ć solidarna za wyrz±dzone szkody w mieniu przewoĽnika, chyba że strony umówi± się inaczej. Art. 22. Do grupowego przewozu osób stosuje się odpowiednio przepisy art. 17 i 18. Art. 23. 1. Podróżny może zabrać ze sob± do ¶rodka transportowego rzeczy, jak równie_ oddać je do przewozu jako przesyłkę bagażowa. 2. Z przewozu okre¶lonego w ust. 1 s± wył±czone: 1) rzeczy, których przewóz jest zabroniony na podstawie odrębnych przepisów, 2) rzeczy niebezpieczne lub mog±ce wyrz±dzić szkodę osobom lub mieniu, 3) zwłoki i szcz±tki zwłok ludzkich. 3. W razie uzasadnionego podejrzenia, przewoĽnik może sprawdzić, czy zawarto¶ć przesyłki bagażowej nie narusza przepisu ust. 2; jeżeli podróżny nie zgłosi się do uczestnictwa w sprawdzeniu lub nie można go odszukać, sprawdzenia dokonuje się w obecno¶ci osób zaproszonych do tej czynno¶ci przez przewoĽnika. 4. W razie ujawnienia naruszenia przepisu ust. 2 koszty zwi±zane ze sprawdzeniem przesyłki ponosi podróżny. Art. 24. 1. PrzewoĽnik przyjmuje przesyłki bagażowe w punktach odprawy podanych do wiadomo¶ci publicznej lub bezpo¶rednio w ¶rodku transportowym, którym przesyłka ma być przewieziona. 2. PrzewoĽnik ustala masę i liczbę sztuk przesyłki oraz przypadaj±ce do zapłaty należno¶ci przewozowe i w dowód przyjęcia przesyłki do przewozu oraz opłacenia należno¶ci wydaje podróżnemu kwit bagażowy. 3. Przy nadaniu przesyłki bagażowej bezpo¶rednio do ¶rodka transportowego masa przesyłki może być dla celów taryfowych okre¶lona szacunkowo. 4. PrzewoĽnik może odmówić przyjęcia jako przesyłki bagażowej rzeczy, które ze względu na ich stan lub wła¶ciwo¶ci mog± ulec w czasie przewozu uszkodzeniu lub zniszczeniu, jeżeli ich opakowanie jest niewystarczaj±ce, albo przy których brak wymaganego opakowania. W razie przyjęcia takich rzeczy do przewozu przewoĽnik zamieszcza o tym odpowiednia wzmiankę w kwicie bagażowym. Art. 25. 1. Kwit bagażowy powinien zawierać dane niezbędne do ustalenia tożsamo¶ci przesyłki oraz wysoko¶ć należno¶ci przewozowych. 2. Umowę przewozu przesyłki bagażowej uważa się za zawarta z chwila przekazania przesyłki przewoĽnikowi i przyjęcia przez podróżnego kwitu bagażowego. Art. 26. PrzewoĽnik jest obowi±zany do wykonania czynno¶ci ładunkowych w wyznaczonych punktach odprawy (art. 24 ust. 1), chyba że przesyłka bagażowa jest nadawana bezpo¶rednio do ¶rodka transportowego lub z niego wydawana. Art. 27. 1. Podróżny może zadeklarować warto¶ć całej przesyłki bagażowej lub każdej jej sztuki oddzielnie; deklarowana warto¶ć nie powinna przewyższać rzeczywistej warto¶ci przesyłki. 2. PrzewoĽnik może sprawdzić zgodno¶ć deklarowanej warto¶ci z rzeczywist± i w wypadku zastrzeżeń zaznaczyć to w kwicie bagażowym. 3. W razie sporu co do wysoko¶ci deklarowanej warto¶ci przesyłki, podróżny może zaż±dać, aby jej warto¶ć okre¶lił rzeczoznawca. Jeżeli deklarowana warto¶ć przewyższa więcej niż o dwadzie¶cia procent warto¶ć ustalona przez rzeczoznawcę, koszty ekspertyzy ponosi podróżny. Art. 28. 1. PrzewoĽnik jest obowi±zany ogłosić w rozkładach jazdy lub w inny odpowiedni sposób ograniczenia możliwo¶ci przewozu przesyłek bagażowych w poszczególnych kursach ¶rodków transportowych przeznaczonych do przewozu osób. 2. Podróżny może wskazać kurs lub kursy ¶rodków transportowych, którymi przesyłka bagażowa ma być przewieziona; w przeciwnym razie przewozu dokonuje się w pierwszym możliwym kursie. 3. PrzewoĽnik może odmówić przyjęcia przesyłki bagażowej na wskazany przez podróżnego kurs ¶rodka transportowego, jeżeli załadowanie jej mogłoby opóĽnić odjazd tego ¶rodka. 4. (skre¶lony). 5. Jeżeli przeszkoda w przewozie powstała z przyczyn występuj±cych po stronie przewoĽnika, podróżny może ż±dać: 1) zwrotu przesyłki do miejsca nadania lub wydania przesyłki w miejscu powstania przeszkody; w takich wypadkach przepis art. 18 ust. 2 stosuje się odpowiednio, 2) przewozu przesyłki do miejsca przeznaczenia inna droga; w takim wypadku przewoĽnikowi nie przysługuj± dodatkowe należno¶ci. W razie braku możliwo¶ci zawiadomienia podróżnego o przeszkodzie w przewozie lub nieotrzymania od niego odpowiedniego polecenia, przewozu dokonuje się zgodnie z przepisem pkt 2. Art. 29. 1. Termin przewozu przesyłki bagażowej okre¶la sie według rozkładu jazdy ¶rodka transportowego, którym przesyłka ma być przewieziona, a dla przesyłek wydawanych w punktach odprawy - z doliczeniem czasu niezbędnego na przygotowanie przesyłki do wydania, nie więcej jednak ni_ 1 godziny. 2. Termin przewozu przesyłki bagażowej przedłuża się, jeżeli przewoĽnik nie ponosi winy, o okres jej zatrzymania wskutek: 1) sprawdzenia przesyłki stosownie do przepisu art. 23 ust. 3, gdy stwierdzono w niej rzeczy wył±czone z przewozu, 2) wykonywania czynno¶ci wymaganych w przepisach szczególnych, 3) zmiany umowy przewozu lub przeszkody w przewozie, 4) ograniczeń wprowadzonych na podstawie przepisu art. 8. 3. OpóĽnienie w dostarczeniu przesyłki bagażowej liczy się od zgłoszenia ż±dania jej wydania po upływie terminu okre¶lonego w ust. 1, z uwzględnieniem okresów zatrzymania okre¶lonych w ust. 2. Art. 30. 1. PrzewoĽnik wydaje przesyłkę bagażowa posiadaczowi kwitu bagażowego za jego zwrotem i nie jest obowi±zany do sprawdzenia, czy osoba zgłaszaj±ca się z kwitem bagażowym jest uprawniona do odbioru przesyłki. 2. PrzewoĽnik może wydać przesyłkę bagażowa osobie, która nie może okazać kwitu bagażowego, lecz udowodni swoje uprawnienia do odbioru; w razie w±tpliwo¶ci przewoĽnik może ż±dać odpowiedniego zabezpieczenia. 3. W razie opóĽnienia w przewozie przesyłki bagażowej przewoĽnik jest obowi±zany, na ż±danie posiadacza kwitu bagażowego, odnotować w tym dokumencie datę i godzinę ż±dania wydania przesyłki, a następnie zawiadomić go o nadej¶ciu przesyłki. Art. 31. Do odst±pienia podróżnego od umowy przewozu przesyłki bagażowej stosuje się odpowiednio przepisy art. 17. Art. 32. Do przesyłek bagażowych nadawanych przez organizatora przewozu grupowego stosuje się odpowiednio przepisy art. 23-28, z wyj±tkiem przepisu art. 25 ust. 2. Art. 33. Przesyłkę bagażowa, która nie nadeszła do miejsca przeznaczenia w ci±gu 14 dni po upływie terminu przewozu, uważa się za utracona. Art. 33a. 1. PrzewoĽnik lub osoba przez niego upoważniona, legitymuj±c się identyfikatorem umieszczonym w widocznym miejscu, może dokonywać kontroli dokumentów przewozu osób lub bagażu. 2. Identyfikator, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać co najmniej następuj±ce informacje: 1) nazwę przewoĽnika, 2) numer identyfikacyjny osoby dokonuj±cej kontroli dokumentów przewozu osób lub bagażu, 3) zdjęcie kontroluj±cego, 4) zakres upoważnienia, 5) okres ważno¶ci, 6) pieczęć i podpis wystawcy (przewoĽnika). 3. (8) W razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu przewoĽnik lub osoba przez niego upoważniona pobieraj± wła¶ciw± należno¶ć za przewóz i opłatę dodatkowa albo wystawiaj± wezwanie do zapłaty. 3a. (9) W razie stwierdzenia braku ważnego dokumentu po¶wiadczaj±cego uprawnienie do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu przewoĽnik lub osoba przez niego upoważniona pobieraj± wła¶ciw± należno¶ć za przewóz i opłatę dodatkowa albo wystawiaj± wezwanie do zapłaty. Pobrana należno¶ć za przewóz i opłata dodatkowa, po uiszczeniu opłaty manipulacyjnej odpowiadaj±cej kosztom poniesionym przez przewoĽnika, podlegaj± zwrotowi, a w przypadku wezwania do zapłaty - umorzeniu, w przypadku udokumentowania przez podróżnego, nie póĽniej ni_ w terminie 7 dni od dnia przewozu, uprawnień do bezpłatnego lub ulgowego przejazdu. 3b. (10) W razie posiadania przez podróżnego ważnego dokumentu przewozu, którego nie miał podczas przejazdu, do zwrotu i umarzania należno¶ci za przewóz i opłaty dodatkowej stosuje się przepis ust. 3a zdanie drugie. 3c. (11) PrzewoĽnik może okre¶lić w regulaminie przewozu lub taryfie obniżenie wysoko¶ci opłaty dodatkowej w razie natychmiastowego jej uiszczenia lub w terminie wyznaczonym w wezwaniu do zapłaty. 4. PrzewoĽnik lub osoba przez niego upoważniona ma prawo: 1) w razie odmowy zapłacenia należno¶ci - ż±dać okazania dokumentu umożliwiaj±cego stwierdzenie tożsamo¶ci podróżnego, 2) w razie odmowy zapłacenia należno¶ci i niemożno¶ci ustalenia tożsamo¶ci podróżnego - zwrócić się do funkcjonariusza Policji i innych organów porz±dkowych, które maja, zgodnie z przepisami prawa, uprawnienia do ustalania tożsamo¶ci osób, o podjecie czynno¶ci zmierzaj±cych do ustalenia tożsamo¶ci podróżnego, 3) w razie uzasadnionego podejrzenia, że dokument przewozu albo dokument uprawniaj±cy do przejazdu bezpłatnego lub ulgowego jest podrobiony lub przerobiony - zatrzymać dokument za pokwitowaniem oraz przesłać go prokuratorowi lub Policji, z powiadomieniem wystawcy dokumentu. Art. 34. (12) Minister wła¶ciwy do spraw transportu okre¶li, w drodze rozporz±dzenia, tre¶ć rozkładów jazdy, sposób i terminy ich ogłaszania oraz aktualizacji, jak równie_ warunki ponoszenia kosztów zwi±zanych z zamieszczaniem informacji dotycz±cych rozkładów jazdy oraz podawaniem rozkładów jazdy do publicznej wiadomo¶ci, maj±c na uwadze zróżnicowanie wysoko¶ci kosztów przewoĽników w zależno¶ci od ich udziału w przewozach. Art. 34a. (13) 1. Minister wła¶ciwy do spraw transportu okre¶li, w drodze rozporz±dzenia: 1) sposób ustalania wysoko¶ci opłat dodatkowych pobieranych w razie: a) braku odpowiedniego dokumentu przewozu, b) braku ważnego dokumentu po¶wiadczaj±cego uprawnienie do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu, c) niezapłacenia należno¶ci za zabrane ze sob± do ¶rodka przewozu rzeczy lub zwierzęta albo naruszenia przepisów o ich przewozie, d) spowodowania, bez uzasadnionej przyczyny, zatrzymania lub zmiany trasy ¶rodka transportu - maj±c na uwadze zróżnicowanie wysoko¶ci opłat dodatkowych w zależno¶ci od strat poniesionych przez przewoĽnika i powodu nałożenia opłaty dodatkowej; 2) sposób ustalania wysoko¶ci przysługuj±cej przewoĽnikowi opłaty manipulacyjnej, majac na uwadze ponoszone koszty czynno¶ci zwi±zanych ze zwrotem lub umorzeniem opłaty dodatkowej. 2. W odniesieniu do transportu zbiorowego, gminnego, powiatowego i wojewódzkiego, przepisy, o których mowa w ust. 1, okre¶laj± odpowiednio rada gminy, rada powiatu albo sejmik województwa, a w mie¶cie stołecznym Warszawie - Rada miasta stołecznego Warszawy. Rozdział 3 Przewóz przesyłek towarowych Art. 35. 1. Przesyłkę towarowa stanowi± rzeczy przyjęte do przewozu na podstawie jednego listu przewozowego lub innego dokumentu przewozowego, zwanego dalej także "listem przewozowym". 2. Rodzaje przesyłek w zależno¶ci od masy lub objęto¶ci oraz ze względu na termin przewozu okre¶la taryfa lub cennik. Art. 36. 1. Z przewozu s± wył±czone rzeczy: 1) których przewóz jest zabroniony na podstawie odrębnych przepisów, 2) które z powodu swoich rozmiarów, masy lub innych wła¶ciwo¶ci albo ze względu na urz±dzenia przewoĽnika lub warunki drogowe danej gałęzi transportu nie nadaj± się do przewozu ¶rodkami transportowymi, 3) niebezpieczne w rozumieniu odrębnych przepisów, chyba _e zostały dopuszczone do przewozu na warunkach szczególnych. 2. (14) Minister wła¶ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem wła¶ciwym do spraw wewnętrznych, ministrem wła¶ciwym do spraw zdrowia oraz ministrem wła¶ciwym do spraw rolnictwa, w drodze rozporz±dzenia, może okre¶lać szczególne warunki przewozu: 1) rzeczy łatwo psuj±cych się, 2) zwłok i szcz±tków zwłok ludzkich, 3) żywych zwierz±t - maj±c na względzie zapewnienie bezpieczeństwa przewozu, wymaganych warunków przewozu oraz warunków sanitarnych dla zapewnienia ochrony zdrowia i ¶rodowiska. Art. 37. (skre¶lony) Art. 38. 1. Nadawca składa przewoĽnikowi na przesyłkę towarowa list przewozowy, a jeżeli przy danym rodzaju przewozu jest to powszechnie przyjęte, w inny sposób dostarcza informacji niezbędnych do prawidłowego wykonania przewozu. 2. W li¶cie przewozowym nadawca zamieszcza: 1) nazwę i adres nadawcy, jego podpis oraz okre¶lenie placówki przewoĽnika zawieraj±cej umowę, 2) miejsce przeznaczenia przesyłki oraz nazwę i adres odbiorcy, 3) okre¶lenie rzeczy, masy, liczby sztuk przesyłki, sposobu opakowania i oznaczenia, 4) inne wskazania i o¶wiadczenia, wymagane albo dopuszczone zgodnie z przepisami ze względu na warunki danej umowy lub sposób rozliczeń. Art. 39. 1. Nadawca doł±cza do listu przewozowego dokumenty wymagane w przepisach szczególnych, a w razie niemożno¶ci ich doł±czenia dostarcza je w odpowiednim czasie w miejscu załatwiania wymaganych czynno¶ci, zamieszczaj±c w li¶cie przewozowym odpowiednia wzmiankę o doł±czeniu dokumentów lub miejscu ich złożenia. 2. Czynno¶ci wymagane w przepisach szczególnych jest obowi±zany załatwić: 1) nadawca przesyłki - w miejscu nadania, 2) przewoĽnik - w czasie przewozu, 3) odbiorca - w miejscu przeznaczenia. Art. 40. 1. Jeżeli warto¶ć przewożonych rzeczy nie wynika z rachunku sprzedawcy lub dostawcy ani z obowi±zuj±cego cennika, nadawca może zadeklarować ich warto¶ć w li¶cie przewozowym. 2. W razie deklarowania warto¶ci przesyłki towarowej maja odpowiednie zastosowanie przepisy art. 27 ust. 2 i 3. Art. 41. 1. Nadawca jest obowi±zany oddać przewoĽnikowi rzeczy w stanie umożliwiaj±cym ich prawidłowy przewóz i wydanie bez ubytku i uszkodzenia. 2. Rzeczy, które ze względu na ich wła¶ciwo¶ci wymagaj± opakowania, nadawca jest obowi±zany oddać przewoĽnikowi w opakowaniu okre¶lonym w przepisach o normalizacji, a w razie braku przepisów w tym zakresie - w sposób okre¶lony przez ministra wła¶ciwego do spraw transportu(15). Art. 42. 1. PrzewoĽnik może odmówić przyjęcia do przewozu rzeczy, których stan jest wadliwy lub opakowanie niedostateczne albo nie maj±cych wymaganego opakowania. 2. PrzewoĽnik może uzależnić przyjęcie do przewozu rzeczy, których opakowanie nie odpowiada warunkom okre¶lonym w art. 41 lub ze ¶ladami uszkodzenia, od zamieszczenia przez nadawcę w li¶cie przewozowym odpowiedniego o¶wiadczenia o stanie przesyłki. Art. 43. Jeżeli umowa lub przepis szczególny nie stanowi± inaczej, czynno¶ci ładunkowe należ± odpowiednio do obowi±zków nadawcy lub odbiorcy. Art. 44. Nadawca i odbiorca s± obowi±zani doprowadzić do czysto¶ci i porz±dku teren oraz ¶rodek transportowy przewoĽnika zanieczyszczony w zwi±zku z czynno¶ciami ładunkowymi. Taki sam obowi±zek ci±ży na przewoĽniku, jeżeli dokonuje on czynno¶ci ładunkowych na terenie nadawcy lub odbiorcy przesyłki. Art. 45. (skre¶lony). Art. 46. 1. Drogę przewozu przesyłki ustala przewoĽnik, uwzględniaj±c w miarę możliwo¶ci ż±dania nadawcy. 2. PrzewoĽne oblicza się według odległo¶ci najkrótszej dostępnej drogi przewozu, a jeżeli uwzględniono ż±danie nadawcy co do drogi dłuższej albo zaszła konieczno¶ć przewozu droga dłuższa ze względu na wła¶ciwo¶ci przesyłki - według rzeczywistej drogi przewozu. Art. 47. 1. (skre¶lony). 2. Osobę, która oddaje przewoĽnikowi przesyłkę do przewozu, uważa się za upoważnion± przez nadawcę do wykonywania wszelkich czynno¶ci zwi±zanych z zawarciem umowy przewozu. 3. Dowodem zawarcia umowy przewozu jest potwierdzony przez przewoĽnika list przewozowy, którym może być także przekaz elektroniczny, wydruk komputerowy lub inny dokument zawieraj±cy dane okre¶lone w art. 38. Jeden egzemplarz dokumentu otrzymuje nadawca. 4. (skre¶lony). Art. 48. 1. PrzewoĽnik może sprawdzić, czy przesyłka odpowiada o¶wiadczeniom nadawcy zawartym w li¶cie przewozowym oraz czy zachowane zostały przepisy dotycz±ce rzeczy dopuszczonych do przewozu na warunkach szczególnych. 2. Sprawdzenia dokonuje się w obecno¶ci nadawcy, a jeżeli wezwanie go nie jest możliwe albo gdy nie zgłosi się w wyznaczonym terminie, przewoĽnik dokonuje sprawdzenia w obecno¶ci osób zaproszonych przez siebie do tej czynno¶ci. 3. Wynik sprawdzenia zamieszcza się w li¶cie przewozowym albo doł±czonym do niego protokole. 4. W razie stwierdzenia niezgodno¶ci o¶wiadczeń zawartych w li¶cie przewozowym ze stanem rzeczywistym przesyłki, koszty sprawdzenia obci±żaj± przesyłkę. 5. W razie ujawnienia rzeczy wył±czonych z przewozu albo niezachowania przepisów dotycz±cych rzeczy dopuszczonych do przewozu na warunkach szczególnych, stosuje sie odpowiednio przepisy art. 55. Art. 49. 1. PrzewoĽnik jest obowi±zany przewieĽć przesyłkę w oznaczonym terminie. 2. Jeżeli nie zachodzi wina przewoĽnika, termin przewozu przesyłki przedłuża się o okres jej zatrzymania z powodu: 1) sprawdzenia, w którego wyniku stwierdzono niezgodno¶ć z danymi z listu przewozowego, albo niezachowania przepisów dotycz±cych rzeczy dopuszczonych do przewozu na warunkach szczególnych, 2) wykonywania czynno¶ci wymaganych w przepisach szczególnych, 3) zmiany umowy przewozu albo przeszkody w przewozie lub wydaniu przesyłki, 4) przeładowania lub konieczno¶ci poprawienia załadowania, 5) wykonywania szczególnych czynno¶ci dotycz±cych przesyłki, 6) ograniczeń wprowadzonych na podstawie art. 8. 3. Jeżeli przewoĽnik nie wykonuje przewozów w dni wolne od pracy, bieg terminu przewozu zawiesza się na te dni. 4. Przyczynę i czas przedłużenia oraz zawieszenia biegu terminu przewozu przewoĽnik jest obowi±zany wskazać w li¶cie przewozowym. 5. Jeżeli termin przewozu upływa w godzinach, w których punkt odprawy przewoĽnika nie jest otwarty dla czynno¶ci ekspedycyjnych, zakończenie terminu następuje po upływie dwóch godzin od najbliższego otwarcia punktu dla tych czynno¶ci. 6. Jeżeli termin przewozu upływa w dniu ustawowo wolnym od pracy, zakończenie terminu następuje o tej samej godzinie najbliższego dnia roboczego, chyba że przewoĽnik dokonuje czynno¶ci ekspedycyjnych równie_ w dniu ustawowo wolnym od pracy. 7. Termin przewozu przesyłki jest zachowany, jeżeli przed jego upływem przewoĽnik: 1) zawiadomił odbiorcę o nadej¶ciu przesyłki, która ma być wydana w punkcie odprawy, i przygotował ja do odbioru b±dĽ tylko przygotował ja do odbioru, jeżeli nie był obowi±zany do zawiadomienia, 2) postawił do rozporz±dzenia odbiorcy przesyłkę, która ma być wydana poza punktem odprawy. 8. (skre¶lony). Art. 50. 1. O nadej¶ciu przesyłki do miejsca przeznaczenia przewoĽnik jest obowi±zany niezwłocznie zawiadomić odbiorcę (awizacja), chyba że przesyłkę dostarczył do lokalu odbiorcy lub na jego bocznice b±dĽ odbiorca zrzekł się na pi¶mie zawiadomienia. W zawiadomieniu okre¶la się datę i godzinę przygotowania przesyłki do odbioru. 2. Na ż±danie odbiorcy przewoĽnik może dokonać wstępnego zawiadomienia o spodziewanym terminie dostarczenia przesyłki (przedawizacja). 3. (skre¶lony). Art. 51. 1. Przez przyjęcie przesyłki i listu przewozowego odbiorca zobowi±zuje się do zapłaty należno¶ci ci±ż±cych na przesyłce. 2. Za równoznaczne z wydaniem przesyłki odbiorcy uważa się oddanie jej organowi państwowemu dokonuj±cemu zajęcia lub konfiskaty na podstawie odpowiedniego tytułu prawnego; organ ten uiszcza należno¶ci obci±żaj±ce przesyłkę. Art. 52. Przesyłkę, która nie nadeszła do miejsca przeznaczenia wskazanego w li¶cie przewozowym w ci±gu 30 dni od upływu terminu przewozu, uważa się za utracona. Art. 53. 1. Nadawca może odst±pić od umowy przewozu lub wprowadzić do niej zmiany ż±daj±c, aby przewoĽnik: 1) zwrócił mu przesyłkę w miejscu nadania, 2) wydał przesyłkę w innym miejscu ni_ miejsce wskazane w li¶cie przewozowym, 3) wydał przesyłkę innej osobie ni_ odbiorca wskazany w li¶cie przewozowym. 2. Odbiorca jest uprawniony do rozporz±dzania przesyłka w sposób okre¶lony w ust. 1 pkt 2 i 3, jeżeli nadawca nie zastrzegł inaczej w li¶cie przewozowym. Zmianę okre¶lon± w ust. 1 pkt 2 odbiorca może wprowadzić tylko przed nadej¶ciem przesyłki do miejsca przeznaczenia wskazanego w li¶cie przewozowym. 3. Nadawca lub odbiorca rozporz±dzaj± przesyłka po przedstawieniu otrzymanego egzemplarza listu przewozowego, składaj±c odpowiednie o¶wiadczenie pisemne. 4. Uprawnienie nadawcy do rozporz±dzania przesyłka wygasa, gdy odbiorca wprowadził zmianę umowy przewozu, przyj±ł list przewozowy albo odebrał przesyłkę. Art. 54. 1. PrzewoĽnik jest obowi±zany do wykonania poleceń nadawcy albo odbiorcy w zakresie zmiany umowy przewozu, chyba _e: 1) polecenie jest niewykonalne, 2) wykonanie polecenia spowodowałoby zakłócenia w eksploatacji, 3) wykonanie polecenia naruszałoby obowi±zuj±ce przepisy, 4) nie zachowano szczególnych warunków obowi±zuj±cych w tym zakresie. 2. O niemożno¶ci wykonania polecenia przewoĽnik jest obowi±zany niezwłocznie zawiadomić uprawnionego. 3. Należno¶ci wynikłe wskutek zmiany umowy przewozu ponosi odpowiednio nadawca lub odbiorca zależnie od tego, który z nich wprowadza zmiany. Art. 55. 1. Nadawca może zamie¶cić w li¶cie przewozowym wskazówki co do postępowania z przesyłka na wypadek: 1) przeszkody w przewozie powoduj±cej niemożno¶ć wykonania umowy zgodnie z warunkami okre¶lonymi w li¶cie przewozowym, 2) przeszkody w wydaniu powoduj±cej niemożno¶ć wydania przesyłki w miejscu przeznaczenia odbiorcy okre¶lonemu w li¶cie przewozowym. Jeżeli w li¶cie przewozowym brak takich wskazówek, przewoĽnik zwraca się o nie do nadawcy. 2. W razie zmiany drogi przewozu przewoĽnik może pobrać przewoĽne za rzeczywista drogę przewozu i obowi±zuje go odpowiadaj±cy tej drodze termin przewozu, chyba że przeszkody w przewozie s± zawinione przez przewoĽnika. 3. W razie usunięcia przeszkody przed otrzymaniem wskazówek od nadawcy, przewoĽnik kieruje przesyłkę do miejsca przeznaczenia lub wydaje ja odbiorcy, zawiadamiaj±c o tym nadawcę. 4. Przepis art. 54 ust. 3 stosuje się odpowiednio, chyba _e przeszkody w przewozie lub wydaniu przesyłki nast±piły z winy przewoĽnika. Art. 56. (16) Minister wła¶ciwy do spraw transportu okre¶li, w drodze rozporz±dzenia, rodzaj oraz warunki przewozu rzeczy, które ze względu na kształt, rozmiar lub masę albo drogę przewozu mog± powodować trudno¶ci transportowe przy przewozie kolej±, maj±c na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego oraz możliwo¶ci eksploatacyjne. Rozdział 4 Zabezpieczenie roszczeń i likwidacja przesyłek Art. 57. 1. PrzewoĽnikowi przysługuje prawo zastawu na przesyłce w celu zabezpieczenia roszczeń wynikaj±cych z umowy przewozu, z wyj±tkiem przesyłek organów władzy i administracji państwowej oraz organów wymiaru sprawiedliwo¶ci i ¶cigania. 2. Prawo zastawu może być wykonywane, dopóki przesyłka znajduje się u przewoĽnika lub u osoby, która ja dzierży w jego imieniu, albo dopóki może ni± rozporz±dzać na podstawie dokumentów. 3. (skre¶lony). Art. 58. 1. PrzewoĽnik likwiduje przesyłkę w razie: 1) braku wykonalnych wskazówek do usunięcia przeszkody w przewozie lub wydaniu przesyłki, 2) zaginięcia dokumentów przewozowych i braku możliwo¶ci ustalenia osoby uprawnionej do rozporz±dzania przesyłka. 2. Likwidacji przesyłki dokonuje się w drodze: 1) sprzedaży, 2) nieodpłatnego przekazania wła¶ciwej jednostce organizacyjnej, 3) zniszczenia. 3. PrzewoĽnik przystępuje do likwidacji: 1) niezwłocznie po upływie terminu odbioru żywych zwierz±t, rzeczy niebezpiecznych lub łatwo ulegaj±cych zepsuciu, 2) w pozostałych wypadkach - po upływie 30 dni od terminu odbioru przesyłki, nie wcze¶niej jednak ni_ po upływie 10 dni od dnia zawiadomienia uprawnionego o zamierzonej likwidacji przesyłki. 4. Jeżeli nie ma możliwo¶ci przechowania przesyłki albo przechowanie poci±ga za sob± koszty zbyt wysokie w stosunku do warto¶ci przesyłki, przewoĽnik może przyst±pić do likwidacji przesyłki przed upływem terminów okre¶lonych w ust. 3 pkt 2. 5. Jeżeli przesyłkę sprzedano, uzyskana kwotę oddaje się uprawnionemu po potraceniu należno¶ci przewoĽnika. Jeżeli należno¶ci przewoĽnika przewyższaj± kwotę uzyskana, różnice pokrywa uprawniony. Przy obliczaniu różnicy nie uwzględnia się należno¶ci powstałych z przyczyn niezależnych od uprawnionego. 6. Sposób likwidacji i warto¶ć przesyłki ustala komisja powołana przez przewoĽnika. Jeżeli nie ustalono ceny b±dĽ gdy przesyłka zawiera rzeczy niepełnowarto¶ciowe, komisja ustala warto¶ć likwidowanej przesyłki w sposób szacunkowy, w razie potrzeby przy udziale rzeczoznawcy. 7. Do likwidacji przesyłek maja odpowiednie zastosowanie przepisy o rzeczach znalezionych. Rozdział 5 (skre¶lony). Rozdział 6 Odpowiedzialno¶ć przewoĽnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu osób
Art. 62. 1. PrzewoĽnik odpowiada za szkodę, jaka podróżny poniósł wskutek przedwczesnego odjazdu ¶rodka transportowego. 2. PrzewoĽnik odpowiada za szkodę, jaka poniósł podróżny wskutek opóĽnionego przyjazdu lub odwołania regularnie kursuj±cego ¶rodka transportowego, jeżeli szkoda wynikła z winy umy¶lnej lub raż±cego niedbalstwa przewoĽnika. Art. 63. 1. Za rzeczy, które podróżny przewozi ze sob± pod własnym nadzorem, przewoĽnik ponosi odpowiedzialno¶ć, jeżeli szkoda powstała z jego winy. 2. PrzewoĽnik odpowiada za przewożone przez podróżnego rzeczy jak za przesyłkę, jeżeli podróżny umie¶ci je, bez możliwo¶ci sprawowania nad nimi stałego nadzoru, w miejscu wskazanym przez przewoĽnika lub na ten cel przeznaczonym. 3. Prowadz±cy przedsiębiorstwo eksploatuj±ce ¶rodki transportowe z pomieszczeniami przeznaczonymi do spania ponosi odpowiedzialno¶ć okre¶lona w ust. 2 za rzeczy zazwyczaj wnoszone do takich pomieszczeń. Za inne rzeczy odpowiedzialno¶ć prowadz±cego przedsiębiorstwo ogranicza się do wypadku, gdy przyj±ł je na przechowanie albo gdy szkoda wynikła z winy umy¶lnej lub raż±cego niedbalstwa jego lub osoby u niego zatrudnionej. 4. Wysoko¶ć odszkodowania należnego od przewoĽnika albo prowadz±cego przedsiębiorstwo eksploatuj±ce ¶rodki transportowe z pomieszczeniami przeznaczonymi do spania za utratę, ubytek lub uszkodzenie rzeczy wymienionych w ust. 1-3 nie może przewyższać zwykłej warto¶ci rzeczy. 5. PrzewoĽnik albo prowadz±cy przedsiębiorstwo eksploatuj±ce ¶rodki transportowe z pomieszczeniami przeznaczonymi do spania nie ponosi odpowiedzialno¶ci za utratę lub uszkodzenie pieniędzy, papierów warto¶ciowych i cennych przedmiotów, w szczególno¶ci kosztowno¶ci albo przedmiotów maj±cych warto¶ć naukowa lub artystyczna, chyba _e rzeczy te przyj±ł na przechowanie albo szkoda wynikła z winy umy¶lnej lub raż±cego niedbalstwa jego lub osoby u niego zatrudnionej. Art. 64. W grupowych przewozach osób przewoĽnik ponosi odpowiedzialno¶ć wobec uczestników na zasadach okre¶lonych w art. 63, a wobec organizatora - na zasadach okre¶lonych w art. 62. Rozdział 7 Odpowiedzialno¶ć przewoĽnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu przesyłek Art. 65. 1. PrzewoĽnik ponosi odpowiedzialno¶ć za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu a_ do jej wydania oraz za opóĽnienie w przewozie przesyłki. 2. PrzewoĽnik nie ponosi odpowiedzialno¶ci okre¶lonej w ust. 1, jeżeli utrata, ubytek lub uszkodzenie albo opóĽnienie w przewozie przesyłki powstały z przyczyn występuj±cych po stronie nadawcy lub odbiorcy, nie wywołanych wina przewoĽnika, z wła¶ciwo¶ci towaru albo wskutek siły wyższej. Dowód, że szkoda lub przekroczenie terminu przewozu przesyłki wynikło z jednej z wymienionych okoliczno¶ci, ci±ży na przewoĽniku. 3. PrzewoĽnik jest zwolniony od odpowiedzialno¶ci okre¶lonej w ust. 1, jeżeli utrata, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstały co najmniej z jednej z następuj±cych przyczyn: 1) nadania pod nazwa niezgodna z rzeczywisto¶ci±, nie¶cisła lub niedostateczna rzeczy wył±czonych z przewozu lub przyjmowanych do przewozu na warunkach szczególnych albo niezachowania przez nadawcę tych warunków, 2) braku, niedostateczno¶ci lub wadliwo¶ci opakowania rzeczy, narażonych w tych warunkach na szkodę wskutek ich naturalnych wła¶ciwo¶ci, 3) szczególnej podatno¶ci rzeczy na szkodę wskutek wad lub naturalnych wła¶ciwo¶ci, 4) ładowania, rozmieszczenia lub wyładowywania rzeczy przez nadawcę lub odbiorcę, 5) przewozu przesyłek, które zgodnie z przepisami lub umowa powinny być dozorowane, jeżeli szkoda wynikła z przyczyn, którym miał zapobiec dozorca. 4. Jeżeli przewoĽnik na podstawie okoliczno¶ci danego wypadku wykaże, że utrata, ubytek lub uszkodzenie mogły powstać wskutek co najmniej jednej z przyczyn okre¶lonych w ust. 3, domniemywa się, że szkoda z nich wynikła. Art. 66. 1. PrzewoĽnik nie odpowiada za ubytek przesyłki, której masy i liczby sztuk nie sprawdził przy nadaniu, jeżeli dostarczy ja bez ¶ladu naruszenia, a w razie przewozu w zamkniętym ¶rodku transportowym - również z nie naruszonymi plombami nadawcy, chyba że osoba uprawniona udowodni, że szkoda powstała w czasie od przyjęcia przesyłki do przewozu aż do jej wydania. 2. Jeżeli przesyłka nadeszła do miejsca przeznaczenia w pojemniku transportowym, nie naruszonym, zamkniętym przez nadawcę i z nie naruszonymi, założonymi przez niego plombami, domniemywa się, że szkoda nie nast±piła w czasie przewozu. Art. 67. 1. Przy przesyłkach, które z powodu swoich wła¶ciwo¶ci trac± na masie, przewoĽnik odpowiada tylko za te cze¶ć ubytku, która przewyższa normy ubytków ustalone zgodnie z obowi±zuj±cymi przepisami lub zwyczajowo przyjęte, chyba że szkoda nie wynikła z przyczyn uzasadniaj±cych zastosowanie norm dopuszczalnego ubytku. Art. 90. W sprawach nie unormowanych w ustawie oraz w przepisach wydanych w jej wykonaniu i w przepisach szczególnych stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. 2. (17) Minister wła¶ciwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem wła¶ciwym do spraw gospodarki oraz ministrem wła¶ciwym do spraw rolnictwa może okre¶lić, w drodze rozporz±dzenia, normy ubytków, o których mowa w ust. 1, maj±c na uwadze wła¶ciwo¶ć przewożonych rzeczy oraz rodzaj ¶rodków transportu. Art. 68. Jeżeli szkoda powstała tylko czę¶ciowo wskutek okoliczno¶ci, za które przewoĽnik odpowiada, odpowiedzialno¶ć jego ogranicza się do zakresu, w jakim okoliczno¶ci te przyczyniły się do powstania szkody. Art. 69. 1. Na ż±danie uprawnionego przewoĽnik stwierdza w li¶cie przewozowym niemożno¶ć wydania przesyłki po upływie terminu okre¶lonego w art. 52, chyba że wcze¶niej stwierdzono nieodwracalny charakter utraty. 2. Jeżeli przesyłka zostanie odnaleziona w ci±gu roku od wypłaty odszkodowania, przewoĽnik powinien niezwłocznie zawiadomić o tym uprawnionego. 3. W terminie 30 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, uprawniony może ż±dać, aby wydano mu odnaleziona przesyłkę w jednym z punktów odprawy przesyłek za zwrotem otrzymanego od przewoĽnika odszkodowania. W takim wypadku uprawniony zachowuje roszczenia z tytułu zwłoki w przewozie. 4. Jeżeli odnalezienie nast±piło po upływie roku albo uprawniony nie zgłosił się w terminie okre¶lonym w ust. 3, przesyłka ulega likwidacji. Art. 70. PrzewoĽnik ponosi odpowiedzialno¶ć za szkody wynikłe wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania polecenia zmiany umowy przewozu, chyba że zachodz± okoliczno¶ci wymienione w art. 54 ust. 1 i 2. Rozdział 8 Odpowiedzialno¶ć z innych tytułów Art. 71. PrzewoĽnik odpowiada za szkodę wynikła z utraty, niewykorzystania lub nienależytego wykorzystania dokumentów wymienionych w li¶cie przewozowym i do tego listu doł±czonych albo złożonych u przewoĽnika, chyba że nie ponosi winy. Art. 72. (18) 1. Nadawca ponosi odpowiedzialno¶ć za szkodę wynikła z: 1) podania w li¶cie przewozowym lub w innej formie wskazań i o¶wiadczeń niezgodnych z rzeczywisto¶ci± i nie¶cisłych, niedostatecznych lub wpisanych w niewła¶ciwym miejscu, a także za brak, niekompletno¶ć lub nieprawidłowo¶ć dokumentów wymaganych w przepisach szczególnych, 2) wadliwego stanu przesyłki, braku lub niewła¶ciwego opakowania albo nienależytego wykonania czynno¶ci ładunkowych. 2. Nadawca przesyłki w transporcie drogowym rzeczy odpowiada za wszelkie koszty, jakie mógłby ponie¶ć przewoĽnik na skutek nie¶cisło¶ci lub niedostateczno¶ci danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1. 3. Nadawca ponosi także koszty zwi±zane z przeładunkiem przesyłki w przypadku, gdy dane dotycz±ce masy przesyłki, zawarte w li¶cie przewozowym, s± niezgodne ze stanem faktycznym. Art. 73. Za uszkodzenie mienia przewoĽnika spowodowane czynno¶ciami ładunkowymi ponosi odpowiedzialno¶ć odpowiednio nadawca lub odbiorca. Rozdział 9 Ustalenie stanu przesyłki, dochodzenie roszczeń Art. 74. 1. Jeżeli przed wydaniem przesyłki okaże się, że doznała ona ubytku lub uszkodzenia, przewoĽnik ustala niezwłocznie protokolarnie stan przesyłki oraz okoliczno¶ci powstania szkody. PrzewoĽnik wykonuje te czynno¶ci także na ż±danie uprawnionego, jeżeli twierdzi on, że przesyłka jest naruszona. 2. Ustalenia protokolarne powinny być dokonane w obecno¶ci uprawnionego, a jeżeli wezwanie go nie jest możliwe albo nie zgłosi się on w wyznaczonym terminie, przewoĽnik dokonuje ustaleń w obecno¶ci osób zaproszonych przez siebie do tej czynno¶ci. 3. Jeżeli po wydaniu przesyłki ujawniono ubytek lub uszkodzenie nie daj±ce się z zewn±trz zauważyć przy odbiorze, przewoĽnik ustala stan przesyłki na ż±danie uprawnionego zgłoszone niezwłocznie po ujawnieniu szkody, nie póĽniej jednak niż w ci±gu 7 dni od dnia odbioru przesyłki. 4. Protokół podpisuj± osoby uczestnicz±ce w ustaleniu stanu przesyłki. Jeżeli uprawniony nie zgadza się z tre¶ci± protokołu, może zamie¶cić w nim zastrzeżenie z uzasadnieniem; w razie odmowy podpisania protokołu przez uprawnionego przewoĽnik stwierdza w nim fakt i przyczyny odmowy. Uprawniony otrzymuje bezpłatnie egzemplarz protokołu. 5. Jeżeli ustalenia protokolarne, podjęte na ż±danie uprawnionego, nie wykaż± szkody w przesyłce albo wykaż± jedynie szkodę stwierdzona już uprzednio przez przewoĽnika, uprawniony ponosi opłaty okre¶lone w taryfie. 6. W razie trudno¶ci w ustaleniu danych dotycz±cych czasu, rodzaju, rozmiarów lub przyczyny szkody, dane te okre¶la rzeczoznawca powołany przez przewoĽnika w porozumieniu z uprawnionym. Art. 75. 1. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu sadowym na podstawie ustawy lub przepisów wydanych w jej wykonaniu przysługuje uprawnionemu po bezskutecznym wyczerpaniu drogi reklamacji, przewoĽnikowi za¶ - po bezskutecznym wezwaniu zobowi±zanego do zapłaty. 2. Reklamacje lub wezwanie do zapłaty uważa się za bezskuteczne, jeżeli dłużnik nie zapłacił dochodzonych należno¶ci w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia reklamacji lub wezwania do zapłaty. 3. Roszczenia przeciwko przewoĽnikowi przysługuj±: 1) z tytułu umowy przewozu osób, zabieranych przez nie rzeczy oraz z tytułu umowy przewozu przesyłek bagażowych - podróżnemu, a przy przewozie grupowym - organizatorowi i uczestnikom, z tym że: a) organizator jest uprawniony do dochodzenia roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu grupowego, umowy o przewóz przesyłki bagażowej (art. 32), jak również roszczeń o różnice należno¶ci, z wyj±tkiem roszczeń przysługuj±cych uczestnikowi (lit. b), b) uczestnik jest uprawniony do dochodzenia roszczeń z tytułu szkód, różnicy należno¶ci w zwi±zku z przewozem zabranych przez siebie rzeczy oraz indywidualnie zawartej umowy przewozu przesyłki bagażowej, 2) z tytułu umowy przewozu przesyłek towarowych: a) o zwrot należno¶ci lub jej czę¶ci - nadawcy lub odbiorcy zależnie od tego, który z nich dokonał zapłaty, b) o inne roszczenia z tytułu umowy przewozu - nadawcy lub odbiorcy zależnie od tego, któremu z nich przysługuje prawo rozporz±dzania przesyłka, 3) z tytułu innych stosunków prawnych okre¶lonych w ustawie lub przepisach wydanych w jej wykonaniu - podmiotowi takiego stosunku. Art. 76. Przyjęcie przesyłki przez uprawnionego bez zastrzeżeń powoduje wyga¶nięcie roszczeń z tytułu ubytku lub uszkodzenia, chyba że: 1) szkodę stwierdzono protokolarnie przed przyjęciem przesyłki przez uprawnionego, 2) zaniechano takiego stwierdzenia z winy przewoĽnika, 3) ubytek lub uszkodzenie wynikło z winy umy¶lnej lub raż±cego niedbalstwa przewoĽnika, 4) szkodę nie daj±c± się z zewn±trz zauważyć uprawniony stwierdził po przyjęciu przesyłki i w terminie 7 dni zaż±dał ustalenia jej stanu oraz udowodnił, _e szkoda powstała w czasie miedzy przyjęciem przesyłki do przewozu a jej wydaniem. Art. 77. 1. Z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 78 roszczenia dochodzone na podstawie ustawy lub przepisów wydanych w jej wykonaniu przedawniaj± się z upływem roku. 2. Roszczenia z tytułu zwłoki w przewozie, która nie spowodowała ubytku lub uszkodzenia przesyłki, przedawniaj± się z upływem 2 miesięcy od dnia wydania przesyłki. 3. Przedawnienie biegnie dla roszczeń z tytułu: 1) utraty przesyłki - od dnia, w którym uprawniony mógł uznać przesyłkę za utracona, 2) ubytku, uszkodzenia lub zwłoki w dostarczeniu - od dnia wydania przesyłki, 3) szkód nie daj±cych się z zewn±trz zauważyć - od dnia protokolarnego ustalenia szkody, 4) zapłaty lub zwrotu należno¶ci - od dnia zapłaty, a gdy jej nie było - od dnia, w którym powinna była nast±pić, 5) niedoboru lub nadwyżki przy likwidacji przesyłek - od dnia dokonania likwidacji, 6) innych zdarzeń prawnych - od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. 4. Bieg przedawnienia zawiesza się na okres od dnia wniesienia reklamacji lub wezwania do zapłaty do dnia udzielenia odpowiedzi na reklamacje lub wezwania do zapłaty i zwrócenia zał±czonych dokumentów, najwyżej jednak na okres przewidziany do załatwienia reklamacji lub wezwania do zapłaty. Art. 78. 1. Roszczenia przysługuj±ce przewoĽnikowi przeciwko innym przewoĽnikom (art. 5 i 6) przedawniaj± się z upływem 6 miesięcy od dnia, w którym przewoĽnik naprawił szkodę, albo od dnia, w którym wytoczono przeciwko niemu powództwo. 2. Do roszczeń okre¶lonych w ust. 1 przepisu art. 75 ust. 1 nie stosuje się. Art. 79. (19) Minister wła¶ciwy do spraw transportu okre¶li, w drodze rozporz±dzenia: 1) szczegółowy tryb i sposób ustalania stanu przesyłek, 2) warunki, jakim powinny odpowiadać reklamacje i wezwania do zapłaty z tytułu przewozu osób i przesyłek oraz tryb postępowania reklamacyjnego - maj±c na uwadze zapewnienie sprawnego i terminowego dochodzenia roszczeń. Rozdział 10 Odszkodowania Art. 80. 1. Wysoko¶ć odszkodowania za utratę lub ubytek przesyłki nie może przewyższać warto¶ci, która ustala się na podstawie i w następuj±cej kolejno¶ci: 1) ceny wskazanej w rachunku dostawcy lub sprzedawcy albo 2) ceny wynikaj±cej z cennika obowi±zuj±cego w dniu nadania przesyłki do przewozu b±dĽ 3) warto¶ci rzeczy tego samego rodzaju i gatunku w miejscu i czasie ich nadania. 2. W razie niemożno¶ci ustalenia wysoko¶ci odszkodowania w sposób okre¶lony w ust. 1, wysoko¶ć te ustala rzeczoznawca. 3. W razie utraty przesyłki z deklarowana warto¶ci± należy się odszkodowanie w wysoko¶ci deklarowanej, a w razie ubytku - w odpowiedniej czę¶ci, chyba że przewoĽnik udowodni, że warto¶ć deklarowana przewyższa warto¶ć ustalona w sposób okre¶lony w ust. 1. Art. 81. 1. W razie uszkodzenia przesyłki odszkodowanie ustala się w wysoko¶ci odpowiadaj±cej procentowemu zmniejszeniu się warto¶ci. 2. Wysoko¶ć odszkodowania, o którym mowa w ust. 1, nie może jednak przewyższać kwoty odszkodowania przysługuj±cego za: 1) utratę całej przesyłki, jeżeli doznała ona obniżenia warto¶ci wskutek uszkodzenia, 2) ubytek tej czę¶ci przesyłki, która doznała obniżenia warto¶ci wskutek uszkodzenia. Art. 82. Oprócz odszkodowań okre¶lonych w art. 80 i 81 przewoĽnik jest obowi±zany zwrócić przewoĽne i inne koszty zwi±zane z przewozem przesyłki: 1) w razie utraty - w pełnej wysoko¶ci, 2) w razie ubytku - w odpowiedniej czę¶ci, 3) w razie uszkodzenia - w wysoko¶ci odpowiadaj±cej procentowi obniżenia warto¶ci przesyłki wskutek uszkodzenia. Art. 83. 1. Jeżeli wskutek zwłoki w przewozie powstała szkoda inna ni_ w przesyłce, przewoĽnik jest obowi±zany do zapłacenia odszkodowania do wysoko¶ci podwójnej kwoty przewoĽnego. 2. Jeżeli wskutek zwłoki w przewozie powstała równie_ szkoda w przesyłce, odszkodowanie ustalone według przepisów art. 81 przysługuje niezależnie od odszkodowania okre¶lonego w ust. 1. Art. 84. Odszkodowanie za szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem polecenia zmiany umowy przewozu nie może przewyższać wysoko¶ci odszkodowania przysługuj±cego w razie utraty przesyłki (art. 80). Art. 85. Odszkodowanie za szkody spowodowane utrata, niewykorzystaniem lub nienależytym wykorzystaniem przez przewoĽnika dokumentów oddanych mu przez nadawcę nie może przewyższać wysoko¶ci poniesionych strat. Art. 86. Przewidziane w ustawie ograniczenia wysoko¶ci odszkodowania nie maja zastosowania, jeżeli szkoda wynikła z winy umy¶lnej lub raż±cego niedbalstwa przewoĽnika. Art. 87. 1. Kwoty przysługuj±ce z tytułu nie zapłaconych należno¶ci, odszkodowań i wyrównania różnic należno¶ci - podlegaj± oprocentowaniu w wysoko¶ci ustawowej. 2. Odsetki oblicza się: 1) z tytułu nie zapłaconych należno¶ci - od dnia, w którym należno¶ć powinna być zapłacona, 2) z innych tytułów - od dnia wniesienia reklamacji lub doręczenia wezwania do zapłaty. Rozdział 11 Zmiany w przepisach obowi±zuj±cych oraz przepisy szczególne, przej¶ciowe i końcowe Art. 88. 1. W ustawie z dnia 27 listopada 1961 r. o transporcie drogowym i spedycji krajowej (Dz. U. Nr 53, poz. 297) art. 5 i 40 skre¶la się. 2. (20) (skre¶lony). 3. Do czasu uregulowania spraw dotycz±cych najmu pojazdów, usług spedycyjnych oraz czynno¶ci ładunkowych, nie dłużej jednak ni_ do dnia 31 grudnia 1985 r., Minister Komunikacji może utrzymać w mocy niektóre przepisy rozporz±dzeń wydanych lub utrzymanych w mocy na podstawie upoważnień zawartych w przepisach, o których mowa w ust. 1 i 2. Art. 89. (skre¶lony). Art. 90. W sprawach nie unormowanych w ustawie oraz w przepisach wydanych w jej wykonaniu i w przepisach szczególnych stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Art. 91. Do przewozów międzynarodowych w żegludze ¶ródl±dowej, do konosamentu, awarii wspólnej oraz czarteru na czas stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu morskiego. Art. 92. (21) (skre¶lony). Art. 93. Do stosunków prawnych powstałych przed dniem wej¶cia w życie ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Art. 94. Traci moc dekret z dnia 24 grudnia 1952 r. o przewozie przesyłek i osób kolejami (Dz. U. z 1953 r. Nr 4, poz. 7). Art. 95. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 lipca 1985 r..
|
| Logistyka & Dystrybucja |
